Jak ważna jest prawidłowa konserwacja rozrusznika?

Najważniejszym podzespołem poruszającego się ciągnika lub maszyny jest silnik, a jego ważną częścią rozrusznik. Bez niego nie da się uruchomić silnika spalinowego. Często nie doceniamy problemów powodowanych przez niedziałający rozrusznik. Skutkiem jego uszkodzenia jest niepracujący silnik, może on również doprowadzić do uszkodzenia koła zamachowego. Dlatego tak ważny jest wybór prawidłowego rozrusznika, dobór części zamiennych i fachowa naprawa! Na co jeszcze zwracać uwagę i w jaki sposób rozpoznawać uszkodzenia oraz jak im zapobiegać? Więcej na ten temat w tym artykule.  

  

Czym jest rozrusznik? 

Czym jest rozrusznik? 

Rozrusznik to silnik elektryczny, który uruchamia silnik spalinowy. Dzięki niemu silnik zaczyna pracować. Kiedy prąd z akumulatora pojazdu znajdzie się na cewce lub przekaźniku (elektrycznie uzwojona część z izolowanego drutu miedzianego) rozrusznika, przeważnie za pośrednictwem styku/przełącznika wyłącznika elektromagnetycznego (bendixa) wypycha mechanizm sprzęgający rozrusznika na zewnątrz. Dzięki temu dochodzi do kontaktu koła zębatego zespołu sprzęgającego z wieńcem koła zamachowego silnika. W takiej chwili zamknięty jest obwód pomiędzy głównymi stykami w cewce. Zaczyna obracać się silnik elektryczny, który powoduje uruchomienie silnika. 

Różne rodzaje rozruszników 

Poniżej przedstawiamy pięć rodzajów rozruszników: 

• Rozrusznik z napędem bezpośrednim (DD – Direct Drive): zwany również rozrusznikiem DD, jest najczęściej spotykanym rodzajem rozrusznika. Jest to obsługiwana przez cewkę jednostka, która znajduje różne zastosowania i ma różną budowę.  

• Rozrusznik z reduktorem planetarnym (PLGR – Planetary Gear):  zwany również PLGR, w szybkim tempie zastępuje te z napędem bezpośrednim. 

• Rozrusznik z reduktorem i magnesem trwałym (PMGR – Permanent Magnet Gear Reduction): znany również jako PMGR, jest rozrusznikiem z trwałym reduktorem magnetycznym. Jest lżejszy, ma prostą konstrukcję i produkuje mniej ciepła. 

• Rozrusznik z napędem bezpośrednim i magnesem trwałym (PMDD – Permanent Magnet Direct Drive): zwany również PMDD. Pod wieloma względami przypomina rozrusznik z napędem bezpośrednim (DD). Jaka jest różnica? Rozrusznik ten zamiast cewek posiada trwałe magnesy. 

• Rozrusznik z reduktorem odsuniętym (OSGR –- Off-Set Gear Reduction): znany również jako OSGR, rozrusznik z reduktorem odsuniętym zaprojektowano do pracy z dużą prędkością i małym natężeniem prądu. Jest lżejszy i bardziej kompaktowy przez co łatwiejszy w montażu. Dzięki swojemu niewielkiemu ciężarowi jest najczęściej kupowanym rodzajem rozrusznika do pojazdów. 

 Najczęściej spotykane problemy 

Jak wcześniej już wspomnieliśmy nieuniknione jest uszkodzenie rozrusznika. Jest tylko kwestią czasu, kiedy z powodu złej konserwacji lub zużycia rozrusznik odmówi działania. Poniżej omawiamy najczęściej spotykane objawy złej pracy lub psującego się rozrusznika. 

Akumulator  

Układ rozruchu jest zasilany, na desce rozdzielczej palą się kontrolki i wszystko powinno działać, ale silnik nie chce się uruchomić. Może to być mylące, biorąc pod uwagę, że potrzebna jest duża moc akumulatora, aby poruszyć silnik. Prawdopodobnie moc akumulatora nie jest wystarczająca. Spróbuj uruchomić ciągnik lub maszynę przy pomocy przewodów rozruchowych lub urządzenia rozruchowego. Podczas zimy wielu kierujących ma problemy z uruchomieniem pojazdów.  

Zgrzyt 

Kiedy koło zębate napędu rozrusznika jest zużyte lub nie zazębia się dobrze, zaczyna zgrzytać. Jest to dźwięk podobny do tego, który się pojawia, gdy po uruchomieniu silnika jeszcze raz przez przypadek wciskamy guzik startera. Jeśli zlekceważymy objawy zużycia może to doprowadzić w niektórych przypadkach do uszkodzenia koła zamachowego. 

Wolnobieg 

Problem z wolnobiegiem pojawia się, kiedy rozrusznik pracuje i słyszymy jęczący dźwięk, ale silnik nie obraca się. Kiedy tak się dzieje, to znaczy, że rozrusznik nie obraca kołem zamachowym. Może to oznaczać również, że zacina się mechanizm sprzęgający (bendix). To nieprzyjemna sytuacja, która może wiązać się z koniecznością wymiany całego elementu. W takiej sytuacji pojazd jak najszybciej należy poddać konserwacji.  

Stukanie 

Próbujesz uruchomić swój ciągnik lub maszynę, ale silnik nie zapala. Spróbuj jeszcze raz nacisnąć włącznik. Jeśli to zadziała, to prawdopodobnie problem wiąże się z cewką. Cewka przesyła cały prąd do rozrusznika lub przeciwnie w ogóle go nie przesyła. W niektórych przypadkach przy uszkodzeniu cewki rozrusznik po przekręceniu kluczyka wydaje dźwięk podobny do stukania. Niskie napięcie akumulatora lub rozładowany akumulator również może być przyczyną.  

Rozrusznik nadal pracuje po uruchomieniu silnika 

Kiedy uruchomisz silnik i puścisz kluczyk, dochodzi do zamknięcia drogi, którą prąd dociera do rozrusznika. Jeśli rozrusznik nadal się obraca po uruchomieniu silnika, najprawdopodobniej styki w cewce nadal są zwarte lub doszło do zablokowania się przełącznika w stacyjce. Jeśli od razu nie usuniemy tego problemu, wyłącznik elektromagnetyczny (cewka) pozostanie cały czas w pozycji “włączonej”. Doprowadzi to w rezultacie do poważnego uszkodzenia całego układu rozruchu i koła zamachowego napędu. Dlatego zawsze przy tego typu objawach należy dokonać przeglądu instalacji rozrusznika oraz samego rozrusznika w celu zidentyfikowania usterki oraz jej usunięcia.

 

W poniższej tabeli znajduje się zestawienie różnych problemów z rozrusznikiem i ich rozwiązań: 

  

Problem	Możliwa przyczyna	Rozwiązanie
Silnik się nie uruchamia	Uszkodzony akumulator  Rozłączone przyłącza  Zepsuta stacyjka  Zepsuty wyłącznik elektromagnetyczny, przekaźnik lub cewka, neutralny włącznik lub zespół sprzęgający Problem mechaniczny w silniku	Sprawdź stopień naładowania akumulatora i prądnicę  Wyczyść złącza i przykręć  Sprawdź działanie wyłącznika elektromagnetycznego, zespołu sprzęgającego, w razie potrzeby wymień  Sprawdź silnik  Sprawdź w książce serwisowej testy systemu
Silnik uruchamia się za wolno	Słaby akumulator  Odłączone lub skorodowane przyłącza  Uszkodzony lub zużyty rozrusznik  Problemy mechaniczne z silnikiem lub rozrusznikiem	Sprawdź akumulator i w razie potrzeby naładuj   Wyczyść złącza i przykręć  Przetestuj rozrusznik  Sprawdź silnik i rozrusznik, wymień zużyte części
Rozrusznik nie przestaje się obracać	Uszkodzony wałek zębaty lub przekładnia Uszkodzony tłok w wyłączniku elektromagnetycznym  Uszkodzony przełącznik zapłonu lub obwód sterujący  Wygięty kluczyk do stacyjki	Sprawdź koło zębate, czy nie jest zużyte lub uszkodzone   Sprawdź cewki rozrusznika  Sprawdź elementy przełącznika i obwodu  Sprawdź, czy kluczyk nie jest uszkodzony
Rozrusznik działa, ale silnik nie uruchamia się	Uszkodzony wolnobieg lub bendix Uszkodzony lub zużyty wałek zębaty lub przekładnia	Sprawdź wolnobieg (czy działa dobrze) Sprawdź koła zębate, czy nie są zużyte lub uszkodzone, w razie potrzeby wymień
Rozrusznik nie uruchamia się lub nie wyłącza	Uszkodzony wyłącznik elektromagnetyczny   Uszkodzony lub zużyty wałek zębaty lub przekładnia Zabrudzony przekaźnik (cewka) lub cały rozrusznik smarem lub piaskiem	Przeprowadź testy rozrusznika  Sprawdź koła zębate, czy nie są zużyte lub uszkodzone, w razie potrzeby wymień  Wymień rozrusznik i usuń nieszczelność

  

 

Masz pytania? 

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat rozruszników lub masz pytania, który rozrusznik jest dla Ciebie najbardziej odpowiedni, skontaktuj się ze Specjalistą ds. produktów Kramp lub z nami pod adresem knowledgecenter@kramp.com. Więcej informacji o wszystkich rozrusznikach i pozostałych częściach, które sprzedajemy znajdziesz w naszym sklepie internetowym.